2.57
Sed id, quod fieri natura rerum ipsa cogebat, ut
plusculum sibi iuris populus adscisceret liberatus a
regibus, non longo intervallo, sexto decimo fere anno,
Postumo Cominio Sp. Cassio consulibus consecutus est; in quo defuit fortasse ratio, sed tamen
vincit ipsa rerum publicarum natura saepe rationem.
Id enim tenetote, quod initio dixi, nisi aequabilis haec
in civitate conpensatio sit et iuris et officii et muneris, ut et potestatis satis in magistratibus et auctoritatis in principum consilio et libertatis in populo sit,
non posse hunc incommutabilem rei publicae
conservari statum.
2.58 Nam cum esset ex aere alieno
commota civitas, plebs montem sacrum prius, deinde -- --
Aventinum occupavit. Ac ne Lycurgi quidem disciplina tenuit illos in hominibus Graecis frenos; nam
etiam Spartae regnante Theopompo sunt item quinque, quos illi ephoros appellant, in Creta autem
decem, qui cosmoe vocantur, ut contra consulare
imperium tribuni pl., sic illi contra vim regiam constituti.
ch. 34
2.59
†Fuerat fortasse aliqua ratio maioribus nostris in
illo aere alieno medendi, quae neque Solonem Atheniensem non longis temporibus ante fugerat neque
post aliquanto nostrum senatum, cum sunt propter
unius libidinem omnia nexa civium liberata nectierque postea desitum; semperque huic generi, cum plebes publica calamitate inpendiis debilitata deficeret, salutis omnium causa aliqua sublevatio et
medicina quaesita est. Quo tum consilio praetermisso
causa populo nata est, duobus tribunis plebis per seditionem creatis ut potentia senatus atque auctoritas
minueretur; quae tamen gravis et magna remanebat
sapientissimis et fortissimis et armis et consilio civitatem tuentibus, quorum auctoritas maxime
florebat, quod, cum honore longe antecellerent ceteris,
voluptatibus erant inferiores nec pecuniis ferme superiores; eoque erat cuiusque gratior in re publica virtus, quod in rebus privatis diligentissime singulos
cives opera, consilio, re tuebantur.
ch. 35
